Odsłonięcie tablicy poświęconej pamięci księży Rocha Modzelewskiego i Stanisława Falkowskiego w Nowych Piekutach

24 marca, w Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, w miejscowości Nowe Piekuty odsłonięto pamiątkową tablicę, poświęconą pamięci księży Stanisława Falkowskiego i Rocha Modzelewskiego, którzy podczas II Wojny Światowej, mimo grożącej im kary śmierci nieśli pomoc żydowskim bliźnim: Arie Józefowi Fajwiszysowi - Kutrzebie, Mariannie Jurczak, Annie Klemensowicz i Zofii Moćko.

W uroczystości udział wzięli m.in. Wójt Gminy Nowe Piekuty, Marek Kaczyński, Starosta Wysokomazowiecki Bogdan Zieliński, Naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Białymstoku dr Jarosław Schabieński, ks. Kan. Tadeusz Sołtysik, Radny Rady Powiatu Wysokomazowieckiego Leszek Dąbrowski, a także pracownicy Urzędu Gminy w Nowych Piekutach i społeczność Szkoły Podstawowej im. Ks. Rocha Modzelewskiego w Nowych Piekutach.

Wójt Gminy Nowe Piekuty, Marek Kaczyński serdecznie podziękował dr Jarosławowi Schabieńskiemu oraz całemu Instytutowi Pamięci Narodowej za inicjatywę, dzięki której na ścianie budynku Urzędu Gminy w Nowych Piekutach zawisła pamiątkowa tablica. 

- Statystyki mówią, iż liczba Polaków, którzy ratowali Żydów w okresie II Wojny Światowej, sięga około miliona - zaznaczył Wójt. - Często nie zdajemy sobie z tego sprawy, często mówi się troszeczkę inaczej o Polakach (…), natomiast wiemy, że to zjawisko było na naszych ziemiach powszechne. W Nowych Piekutach przed II Wojną Światową, w okresie międzywojennym, wyznanie mojżeszowe deklarowało 20 osób. Ta liczba zmieniała się lekko w zależności od okresu. (...) Dzięki takim Polakom, jakimi byli ks. Stanislaw Falkowski, Ks. Roch Modzelewski, dzięki innym, często bezimiennym bohaterom, ratowane były życia ludzkie. Ks. Stanisław Falkowski w 1977 roku w Jad Waszem otrzymał medal ,,Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" i na tych medalach widnieje napis ,,Kto ratuje jedno życie - ratuje cały świat”. To motto niech będzie największym odzwierciedleniem tego, co Polacy robili dla swoich braci żydowskich w okresie okupacji.

Po uroczystym odsłonięciu tablicy dokonano jej poświęcenia oraz złożenia kwiatów i wiązanek przez przybyłych gości.

Jak podkreślił dr Jarosław Schabieński, inicjatywa upamiętnienia Polaków niosących pomoc Żydom w czasie II Wojny Światowej wynika z misji Instytutu Pamięci Narodowej, którą jest przypominanie o wielkich i chlubnych momentach w historii narodu polskiego, a także o momentach cierpienia i przemocy doznawanych zwłaszcza w okresie II Wojny Światowej.

- Byli też inni obok nas, obywatele państwa polskiego, którzy również podlegali temu wyniszczeniu i barbarzyństwu, nasi bracia żydowscy. Nie przypadkiem znajdujemy się na terenie gminy Nowe Piekuty i powiatu wysokomazowieckiego, bo to jest miejsce, gdzie żyją ludzie ciężkiej pracy, ludzie gorących serc, gotowi do pomagania bliźnim, kiedy znajdą się w trudnej sytuacji. Ludzie wielkiego patriotyzmu.

- W Polsce, jako w jednym kraju w Europie, za pomoc Żydom w czasie II Wojny Światowej groziła śmierć - powiedział Starosta Wysokomazowiecki Bogdan Zieliński. - To był jedyny kraj, gdzie były takie sankcje, a mimo to znaleźli się ludzie, którzy społeczności żydowskiej pomagali. Cieszę się niezmiernie, że w Nowych Piekutach doświadczamy tego upamiętnienia i przypomnienia miejscowej społeczności oraz społeczności w powiecie, województwie i całym kraju, że byli tacy ludzie. (...) Ta tablica będzie służyła dla edukacji naszych mieszkańców, naszej młodzieży, ale mam nadzieję że również edukacji, która popłynie na Polskę i cały świat. 

Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką został ustanowiony z inicjatywy Prezydenta RP w 2018 r., w rocznicę śmierci rodziny Ulmów z Markowej. 

Tekst na tablicy odsłoniętej w Nowych Piekutach głosi:

                                       Pamięci Księży

             Stanisława Falkowskiego i Rocha Modzelewskiego 

                                    z Parafii Piekuty,

                    którzy podczas II Wojny Światowej,

mimo grożącej im kary śmierci ze strony okupanta niemieckiego,

                           nieśli pomoc żydowskim bliźnim:

   Arie Józefowi Fajwiszysowi - Kutrzebie, Mariannie Jurczak,

                        Annie Klemensowicz i Zofii Moćko.

Instytut Pamięci Narodowej         Mieszkańcy Gminy Nowe Piekuty