W Waniewie upamiętniono małżeństwo Krysiewiczów


6 października w Waniewie dokonano uroczystego odsłonięcia tablicy, upamiętniającej zamordowanych przez Niemców Władysławę i Stanisława Krysiewiczów, którzy w trakcie niemieckiej okupacji przez prawie rok ukrywali w swoim domu znajome rodziny żydowskie. W uroczystości upamiętnienia polskiego małżeństwa wzięli udział: Minister Edukacji Narodowej, Dariusz Piontkowski, Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Magdalena Gawin, rodziny państwa Krysiewiczów, w tym ich dwoje najmłodszych dzieci, a także władze samorządowe, m.in. Starosta Wysokomazowiecki, Bogdan Zieliński oraz Wójt Gminy Sokoły, Józef Zajkowski.

 

W czasie niemieckiej okupacji małżeństwo Krysiewiczów przez blisko rok ukrywało w swoim gospodarstwie w Waniewie znajome rodziny żydowskie - ośmioro uciekinierów z getta w pobliskich Sokołach. Ukrywali ich w specjalnie przygotowanych kryjówkach pod budynkiem stodoły.

We wrześniu 1943 roku żandarmeria niemiecka otoczyła posesję. Dom i zabudowania gospodarcze zostały przeszukane. Stanisław Krysiewicz został zastrzelony na miejscu i pochowany razem z Żydami, których wraz z żoną ukrywał. Władysławę zamordowano kilka dni później w areszcie w Tykocinie, gdzie została zabrana przez żandarmów. Małżonkowie osierocili pięcioro dzieci, które trafiły do sierocińców. Dwoje najmłodszych adoptowała rodzina zastępcza. Dzieci przybrały inne nazwisko. Z resztą rodzeństwa odnaleźli się dopiero po wielu latach.

W 1993 roku Władysława i Stanisław Krysiewiczowie zostali uhonorowani tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie.

 

Tablica w Waniewie została odsłonięta w ramach projektu "Zawołani po imieniu", realizowanego przez Instytut Pileckiego. Akcja ma przybliżać historie Polaków, którzy stracili życie za pomoc Żydom. Inicjatorką projektu jest Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Magdalena Gawin, która serdecznie podziękowała pracownikom Instytutu Pileckiego za zaangażowanie w upublicznienie historii Krysiewiczów, a także władzom samorządowym i lokalnej społeczności za kultywowanie pamięci o bohaterstwie zamordowanych Polaków. Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego zaapelowała też do mieszkańców Waniewa, by pamiętali o Narodowym Dniu Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, który przypada 24 marca oraz by do jego obchodów zachęcać zwłaszcza dzieci i młodzież. Minister Edukacji Narodowej, Dariusz Piontkowski odczytał list przekazany przez Premiera Mateusza Morawieckiego, w którym Prezes Rady Ministrów zwrócił się w szczególności do rodziny państwa Krysiewiczów, podkreślając rozmiar poświęcenia Polaków, ukrywających Żydów. 

 

Pod pamiątkową tablicą kwiaty, wiązanki i znicze złożyli m.in. Minister Edukacji Narodowej, Dariusz Piontkowski, Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Magdalena Gawin, rodzina państwa Krysiewiczów, w tym dwoje ich dzieci, Pani Teresa Grochowska oraz Pan Henryk Wołoszynowicz, Starosta Wysokomazowiecki, Bogdan Zieliński, Poseł na Sejm RP, Jacek Bogucki, Radny Sejmiku Województwa Podlaskiego, Łukasz Siekierko oraz w imieniu mieszkańców gminy Sokoły, Wójt Gminy, Józef Zajkowski.